Fitxategi formatuak direla eta

Gure ordenagailuan eta sarean erabiltzen ditugun fitxategi-formatuak gero eta gehiago dira. Fitxategiaren izenarekin batera puntuaren atzean hiru hizki agertzen dira eta horiek adierazten dute fitxategiaren izaera.

Formatuak, orokorrean, honela sailkatzen dira: dokumentuzkoak (doc, odt, rtf, txt, pdf…), irudizkoak (bmp, tiff, jpg, png, gif…), musikazkoak (wav, wma, mp3, mp4, ra, ogg…), bideozkoak (avi, flv, mov, wmv, mp3, mp4, mpg, ipod, ogg…) eta trinkoturik daudenak (zip, rar…).

Formatuen izaeran gehiago sakontzeko kontsulta ditzakezu ondorengo artikuluak:

Ikus-entzunezkoak lengoaia bitarrean.
Audio formatuak.
Acerca de los formatos de archivo de audio.
Tipos de Formatos o Archivos de Audio.
Extensiones de archivos (edo HTML bertsioan).
Zamzar - Free online file conversion

Oharra: erabilitako argazkiaren iturria ikusteko

Musika arloko unitate didaktikoak

Musika arloaz egiten ari zareten multimedia dela eta gogoratu dut "El tinglado" blogeko "errekurtsoak" izeneko "musika" kategorian zenbait unitate didaktiko eginak datozela. Unitate guztiak ez dira Lehen Hezkuntzarako prestatuak baina norberaren kreatibitatea pizteko baligarriak izan daitezkeela uste dut.

Bertara jotzea gomendatzen dizuet zeuen kabuz azter dezazuen.

Audio Network Wikisaber hezkuntza atarian

Wikisaber hezkuntza atarian “errekurtsoak” izena duen atalak irakasleen irakaskuntzari begira tresna baliagarriak eskaintzen ditu. Bertan agertzen diren errekurtsoen artean, "Soinuak" sakatuz gero "Audio Network” izeneko aplikapena aurkituko duzu. Tresna honek sailkaturik dauzka 12000 soinu fitxategi inguru, zure esku, hain zuzen ere, hezkuntzan erabiliz gero.

Wikisaber horretan zaudela, bide batez, arakatu "soinuak" botoiaren aldamenan dagoen "software askearena". Beste programa batzuen artean soinua eraldatzeko "Audacity" programa duzu.

Araka ezazu zure kontura eta zuk zeuk erabaki!

Hezkuntza musikala eta IKTak

ISFTIC-en aurkitu dut Hezkuntza Musikala eta IKTak uztartzen dituen honako webgunea: "Modulo I: Las Tic y la educación musical".

Beste eduki askoren artean honako hauek agertzen dira: musika ikasgelaren antolamendu fisikoa IKTren ikuspuntutik, konexioaren arazoak, zenbait aplikapen eta tresna, partiturak editatzeko zein musika nahasteak egiteko programak, audio editoreak, soinu liburutegiak eta sintetizatzaile birtualak, soinu heziketarako eta musika hezkuntzarako baliabideak, hezkuntza aplikapenak saretik lantzeko, BIVEM liburutegi birtuala, ikasgelan lantzeko zenbait proposamen didaktiko eta abar. Astiro astertzea komeni zaizuelakoan nago.

Baina, musika arloan gomedagarriak diren iturri guztiak ez dira erdarazkoak. Horren adibidea, Ane Belaustegiren "IKT musikan 2009" blogean aurkitu dugu. Musika arloan teknologia berrien aplikapenaz informazio ugari ematen digu, eta, horietariko batzuetan euskal iturrietara jotzen du.

Euskaldunok badugu musikagintzan altxor prezitua!

ISFTIC ezagutzen

ISFTIC-en (Instituto Superior de Formación y Recursos en Red para el profesorado) sartu gara eta musika arloan gune interesgarri hau aurkitu dugu. Irakasleriaren atalean DBHeko ikasgai (erritmo, melodia...) batzuk egina datoz saretik jaisteko modukoak. Publikoari begira dagoen atalean, berriz, errekurtsoa atalean hain zuzen, lotura oso interesgarriak (bostehunetik gora) ikusi ditugu Musika Irakasleentzat bailiagarriak izan daitezkenak.

Astiro eta arretaz aztertu, ez zara damutuko!

Eskola blogak

Teknologia digitalek eskoletan sarbide arina izan dute, gero eta bizkorragoa.
Hezkuntzaren esparruan, batez ere, eskoletan, teknologia horiek zertan erabiltzen ari diren ezagutzeko hona hemen beste bi erreferentzia:

- Bata, Tecnología Educativa blogean aipatutako “Encuentro de Experiencias Escuela 2.0” sarreratik hartutakoa da. Bertatik jasotzen dugunez, ISFTIC-ek (Instituto Superior de Formación y Recursos en Red para el Profesorado-k) Madrilen antolatu ditu web 2.0 filosofian murgildurik egin diren eskola esperientziak. Extremadurakoen berri agertzen zaigu, Fco. Muñoz de la Peña irakasleak aurkeztutako Biblioteca 2.0. multimediaren bidez.

- Bestea, III. Edublogs 09 Espiral Sarira aurkeztu diren blogen zerrenda da. Webgune horretan hezkuntza blogak bost azpiateletan sailkaturik agertzen dira: ikasgela-blogak, ikastetxe-blogak, irakasle-blogak, formakuntzarako blogak eta talde-blogak.

Zamzar fitxategi formatua aldatzeko tresna

Guk dugun programa batek fitxategien formatuak alda ditzake. Horretarako, “gorde honela” egiterakoan programa berak onartzen dituen formatuak zeintzuk diren zerrendaturik ematen ditu. Baina guk nahi dugun formatua zerrendan erakusten ez bada badago beste aukera bat: on line dagoen convertor bat erabiltzea. Zure fitxategiak 100 mega baino gehiago ez baditu sarean dohain dagoen ZAMZAR erabil dezakezu. Sakatu “Conversion Types” atalean agertzen diren bost kategoria (document, image, music, video eta compressed formats) eta ikusiko dituzu formatua aldatzeko ematen dituen aukerak. Zure epostan jasoko duzu aldaturiko fitxategia.

Arabako IKT ereduko ikastetxeak

Oraingoan, IKT direla eta Arabako zenbait ikastetxetan egiten ari diren esperientzien berri agertu nahi dizuet.

Dagoeneko Arabako ikastetxe batzuk "IKT programa"n sartuta daude, eta IKT bitarte dela eta honako hiru helburu lortu nahi dituzte ikastegietan:

1. Hezkuntzan parte hartzen duten eragileek bitarteko digitalak guztiz aprobetxatzea;
2. Ikastetxeen kudeaketa pedagogikoan eta administrazio-kudeaketan erabil ditzatela sustatzea;
3. Ekintza guztietan koordinazioa eta koherentzia egongo dela bermatzea.

"ProArabaTic" gunean ikusi ditugu 2008-09 ikasturtean IKTak sustatzeko Araban burutzen diren ikastetxe-proiektu. Bi sailkapen agertzen dira: batetik, IKTeko proiektuak eurak, bestetik proiektuak zeintzuk ikastetxetan burutzen ari diren. Horrez gain, "IKT ereduko Ikastetxeak" atalean ikastegi horietan teknologia digitalen erabilera zertan datzan ezagutzeko parada izango duzue.

Blogak Lehen Hezkuntzako ikasgeletan

Blogaren erabilera didaktikoa irakaskuntzan modu askotakoa izan daiteke. Hona hemen, adibidez, Bizkaiko Eguzkibegi Ikastolako Lehen Hezkuntzako 5A eta 5B taldeetako ikasle-irakaslek egin dituzten ikasgela-blogak.

Ikasgelan "Txanela" Proiektuan oinarritzen dira lan asko burutzeko eta Ingurunearen arloan landutako gaiez grabaketa batzuk egin dituzte, euren blogetan sartuta dutenez.

Grabaketak Goear aplikapena erabiliz egin dituzte. Soinu playerren gainean Goear hitzaren gainean sakatuz gero ikasleek eginiko gainontzeko grabaketen zerrenda agertuko zaizu. Ikus eta entzun!
Dena den, kontuan izan blogaren bidez ikasle horiek teknologia berrietan oinarrizko gaitasun digitalak lantzen dituztela, eguneroko lanak egiteko hain zuzen. Horra hor, adibidez, ortografia, sare-bilatzaileak, hiztegiak etabar. Ikasleek aplikapen horiek parra-parra erabiltzen dituzte.

Learning Music (LenMus) programa

“Web Tresnak” izeneko blogean aurkitu dut musika ikasteko LenMus (Learning Music) programararen zenbait xehetasun. Software dohaina da eta formatuanitzekoa. Bere ezaugarriak astiro aztertzea komeni da, musika ikasten duten ikasleekin lanean bazaude. Programak pentagramak egiteko aukera ere ematen du. Hala ere, zehatz aztertzeko jo ezazu jatorrizko webgunera!

Eyeplorer: ikus-bilatzailea

Ez dago dudarik begietatik globalki jasotzen denak kontzeptuen ulermena errazten duena. Sarean egiten diren bilaketa lana ere horrela jasotzeko aukera dugu Eyeplorer aplikazioaren bidez. Eyeplorer bilatzaile bat baino ez da, baina berezia.

Eyeplorer hitzak esan nahi duen moduan, bilatzaile honek disko moduko diagrama batean eskaintzen dizkigu kontzeptu bati buruz aurkitutakoak, azken hauek sarean duten popularitatearen arabera emanak.

Agertzen den hitz horietako bakoitzean sakatzen dugunean hitz horren azalpena agertzen da, eta dokumentua ikonoaren gainean sakatuz, berriz, Wikipediak horri buruz dakarrena. Ezkerrean datozen bi kurtsoreek diagraman kontzeptuen hierarkia azpimarratzen dute.

Momentuz beta bertsioa baino ez duzu eta oraindik hitz askoren sarrerarik ez dago. Bi hizkuntza erabil daitezke bilaketarako, ingelera era alemanera, enpresa jatorrizko germaniarra baita. Hala ere, beste hizkuntza batzuetan idatzitakoa ere jasotzen du.

Aplikapenaren sistesi modura Philippe Boukobza-k eginiko buru-mapa kontsulta dezakezu.

CmapTools irakaskuntzan

Kontzeptu mapa prozesura didaktiko gisa oso erabilia da irakaskuntzan. Kontzeptu maparen bidez bisualki antolatzen dira zenbait kontzeptu eta hauekiko ezarri nahi diren erlazioak ere. Horrela grafikoki eta globaltasunean ikusirik kontzeptu baten ulermena erraztu daiteke, gezien bidez gure ikusmena gidatuz.

Mapa kontzeptualak egiteko Paint, Word edo P.Point arrun batekin egin daitezke, baina badaude lan hori burutzeko aproposagoak diren aplikapen digitalak. Horietariko bat CampTools dugu eta informatika gela guztietan instalatuta daukazue. Software dohaina da, edonoren esku dagoena baina hezkuntzan erabiltzeko baldin bada soilik.

Programa honek kontzeptuen mapa egiteko erraztasunak ematen ditu: kontzeptu edo esaldi nagusiak jartzeko nodoak, azpi-nodoak, kontzeptuak elkar lortzeko hitzak idazteko edota gainontzeko azpi-loturak ezartzekoak (audio, bideo, testu zein interneteko hiperloturak). Horrez gain, kontzeptuen hierarkia kolorez zein letra tamainaz adieraz daiteke nahi izanez gero. Programa erabiltzeko kontsulta A. Gabilondoren euskerazko gida erraza.

Adibide gisa jarri dizuet Google guztiahaldunak hezkuntzan eskaintzen dituen zerbitzuak azaltzen duen mapa, Cesar Cabrera-k egina. Sarean adibide gehiago dauzkazu -Googleko Irudiak atazan kontzeptu mapa idatzi eta gai desberdinetakoak aurkituko dituzu-.

Hezkuntzan kontzeptu mapak modu askotan erabil daitezke. Edutekak baditu horretaz artikulu interesgarri bi, astiro irakurtzea gomendatzen dizuedana: “Lo visual en el aprendizaje” eta “Reseña de software para aprendizaje visual disponible en la red”.

Erabiltzeko eta instalatzeko orduan hona hemen zenbait tutorial eta bideo interesgarri, Extremadurako Unibertsitateko Orion Ikertaldeak sarean jarrita, edo Edutekak jarritakoa, CmapTools programa zer den eta nola erabiltzen den azaltzen duena; programa zure ordenadoreara jaisteko, berriz, IHMC CmapTools sakatu.

Aplikapen batzuen USBrako bertsio eramangarria

Gero eta sarriago ikusten ditugu aplikapen askoren bertsio eramangarria.

USB batean kargatuta eta edozein ordenagailutan erabil daiteke baina ordenagailuak duen konfigurazioa aldatu gabe.

Gune askotan aurkituko dituzue horrelako bertsioak. Nik hasera baterako honako hirurak gomendatzen dizkizut:

1) DigiZen blogean aurkituko duzuna “Aplicaciones portátiles en un dispositivo USB” izenpekoa;

2) Visual Beta-n aurkituko duzuna: “PortableApps.com, directorio de aplicaciones portables”, eta

3) App-Stick Portable Freeware Directory webgunean “Audio eta Multimedia” atalean datozenak.

Musikari buruzko data baseak

Musika arloan zenbait data base aurkitu daitezke sarean. Euskal musikaz soinu mapa izeneko orria aurkitu dut. Horrez gain “Aplicaciones Gratuitas en Internet” webgunean musikari buruzko ezagutu beharko genituzkeen lau webgune aipatzen dira: Allmusic, Fabchannel, Songza, eta Yamelo. Iturri berean aurkitu dut musikaren dataren araberako kronograma, bilaketa lana urtearen arabera egin nahi den kasurako.

Scribus, kode askeko maketazio programa

Zuetariko batzuek idazteko eta irudikatzeko zaletasuna duzue eta inoiz suertatu zaizue aldizkariren bat, kartel edo triptikoren bat egitea. Honelako lanak burutzeko software egokiena da apropos maketatzeko sortu dena. Scribus da horietariko bat baina kode askekoa (opensource). Horrez gain, baduzu "Portable Scribus" bertsioa, hau da, USB-en eramateko bertsio eramangarria, programasportables.com orritik jaisteko modukoa, adibidez. Scribus programaren zehaztasun gehiago eta berau erabiltzeko tutorialak Taringa.net webgunean aurkituko dituzu.

Scribus erabiltzeko tutorial idatzia, pdf formatuan, Manuales.com webgunean aurki dezakezue.

Web 2.0ren eromenean gure burua antolatzen

Web 2.0 filosofiaren inguruan zenbait tresna eta aplikapen didaktiko sortzen ari dira etengabe. Askotan erotzeko beste izaten da dagoen sakabanaketa. Zentzu horretan guztiz baliagarria da Vigoko Unibertsitateko informatitako Cuesta irakasleak egin duen bilketa lana.

Kontsulta ezazu bere "Recopilación de enlaces: "Aplicaciones educativas de la Web 2.0" izeneko weborria eta bertan goiko linketan sakatuz eskaintzen dizkigun sailkapenak oso baliotsuak egingo zaizkizu. Hasteko, kontsulta dezakezu web 2.0-ari dagokiona eta "hezkuntza errekurtsoak" deiturikoa, azken honek hezkuntzan aplikatzeko zenbait programa eta aplikapen aurkezten baititu. Hezkuntza aplikapen gehiago ere baduzu blog honetako "Hezkuntzarako ikasmateriala egiteko" sarreran.

Horrez gain, irakasle honek "El blog de Pedro Cuesta" blogean web 2.0-k etengabe sortzen dituen aldaketek direla eta zenbait iradokizun eta gogoeta eginak ditu.

Komunikazioaren alorreko terminologia

Web 2.0 filosofian sartuz batera zenbait kontzeptu, akronimo, ingelesezko hitzak, eta abar etengabe aipatzen dira eta askotan ez dakigu zertaz ari garen. Euren euskarazko esanahia wikipedian aurkitu daitezke, baina azalpen egokiak eta agian xumeagoak “Glosategia Komunikazioaren gainean” izeneko wikian aurki ditzakegu.

Euskal Herriko unibertsitate, erakunde, eta elkarte askotako komunikazion alorreko aditu euskaltzale batzuek osatu dute glosategia. Eskertzekoa da horrelako egitasmoa, honen moduko tresnei esker euskal ziberkomunitatearen beharrizan batzuk asetzen hasi baitira.

Hala ere, komunikazioari buruzko hiztegi gehiago badaude. Ikus, blog honetako “Telekomunikazio hiztegia” sarreran datorrena.

PodCast-a dela eta

BERRIA egunkariak asteazkenero argitaratzen du atal dibulgatibo bat informatikari buruz. Egunkarian argitaratzen diren artikulu horiek sarean jartzen ditu “Zibergela” izeneko blogean. Ibon Aizpuruak -Epiola ezizena- idazten ditu bertan eta aste honetan, “Podcast, audio eta RSS uztartzen” izenburupeko sarrera oso interesgarria idatzi duela iruditu zait.

Bere artikuluan, batetik, audio eta podcasta egiteko programak azaltzen ditu eta audio horiek sarera igotzeko eta ostatatzeko hosting dohainak aholkatzen ditu; bestetik, audio horien RSS sindikazioa egiteko azalpen argigarriak ematen ditu. Kontsultatu, ez zara damutuko!

Norberaren soinu grabaketak egiteko

Blog askotan soinua sartu duzuela ikusten dut, baina gehienetan besteen soinuak erreproduzitu dituzue, zeuen ahotsa edo zeuen musika sarera igo barik. Odeo-k hasiera batean harpidetu zirenei grabaketa egiteko oso tresna erraza eskaintzen zuen; gaur egun, zoritxarrez, ez. Hala ere, badago inoiz baino tresna gehiago norberaren soinua sortzeko eta blogean sartzeko.

Soinuaren gainean eta soinuak eskoletan izan dezakeen erabilera kontuan harturik Celestino Arteta irakasleak informazio ugari eskainiz joan da etengabe, bere “Educación Tecnologica” blogean. Aste honetan, sindikazioaren bidetik eskura etorri zait “Las grabaciones sonoras: actividades didácticas TIC” izeneko post-a. Batetik, podcast-a blogean nola sartu azaltzen digu; bestetik, podcasting egiteko zenbait errekurtsoen berri ematen digu. Errekurtso horien artean grabaketak sarean egiteko softwarea agertzen da, soinu fitxategiak gordetzeko webguneak eta 70 tresna gehiago podcast-a egiteko. Irakurri eta aztertu zure kontura, eta egokiena erabili!

Euskararen esparrutik ikusita lan estimagarria egin dute Ordiziako Jakintza Ikastolakoek, euskaljakintza izeneko blogean. Beste gauza askoren artean eskaintzen dizkigute eurek eginiko soinu grabaketak. Azalpen zehatzak ematen dizkigute grabaketak Wavepad programa erabiltzekotan. Horrez gain, soinu adibide interesgarriak entzun ditzakezue bertan: ipuinak, narrazio laburrak, poesia, liburuak, euren ekoizpenak eta audiogune desberdinak.

Gizarte Hezkuntzazko ikasleen notak

Notak argitaraturik daude baina ezin ditut inprimitu. Zeuen etxeetan arazorik gabe ikusiko dituzuelakoan nago. Horrela ez bada, jarri zaitezte nirekin harremanetan.

Emigrazioa mundu globalizatuan

Emigrazioa gure gizartean pilpilean dugun gaia da. Mundu globalizatu honetan arazo asko sortu dira horren inguruan; horietariko bat lanarena da. Gai hori jorratzen du ederki Euskaltube-n aurkitu dudan "Hegoari begira" 8. kap. Emigrazioa" bideoak, Jose Manzanedak eginikoak. Euskaltuben bertan "Hegoari begira" esaldia idatzi eta kapitulu gehiago aurkituko dituzu gai horri buruz. Argitalpen eta bideo gehiago aurkituko duzu "Globalizazioaren lanaren behatokia" izeneko webgunean, ezkerreko aldean "Baliabideak" sakatuz gero.

Gizarte Hezkuntzako ikasleen multimediak

Atzo ikasgelan Gizarte Hezkuntzako 2. mailako aurkeztu zituzten lauhilabete hauen zehar taldeta egin dituzten multimediak. Bigarren txandako Idoia Mtz., Jon Martin, Aritz Uriarte eta Andoni Sarasola taldekideek eginiko MoviMaker proiektu gisa ekarri zuten, baina pelikula gisa gordeta ez. Hori zela eta, arazoak izan genituen osorik ikusteko. Arazo zein zen jakinik berehala konpondu zuten (etxera heldu orduko konpondu zuten) eta dagoneko Youtubera igonda dago, klaseko kideek osorik ikus dezaten. Hau bai diligentzia! Eskerrik asko.

Emailez azaldu zidan Jon-ek nola begistastu bideoa: "klasean izandako arazoak direla eta, multimedia "Youtube"n sartu dut eta ondoren nire blogean. Beraz, osorik ikusi nahi baduzu pasa zaitez; http://zorotxoko.blogspot.com/. Zeozer hobetu behar badugu esaidazu". Horrela eskatzen didatenez, azken bideoa norena den jartzea komenigarria dela uste dut; norberarena ez den materialaren egilea nor den edo nondik hartua dagoen jartzea bidezkoa da, nire iritziz.

Dena den, pozgarria da ikustea ikasgaia bukatu ondoren web 2.0-k ematen dizkigun aukera batzuk erabiltzeko gai zaretela! Gizarte Hezkuntzako 2. mailako ikasle guztiei, zorionak!